ESNAF VE SANATKAR ODASI GENEL KURULLARIYLA İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR
12 Kasım 2021ESNAF VE SANATKAR ODASI GENEL KURULLARIYLA İLGİLİ
SIK SORULAN SORULAR
1) Odaların organlarında görev alacak üye sayılarının belirlenmesinde genel kurul toplantısına katılacaklar listesindeki üye sayısı mı, yoksa esnaf ve sanatkârlar bilgi sisteminde yer alan aktif üye sayısı mı dikkate alınacak?
- Oda organlarındaki üye sayıları ile bu organlarda görev alacaklara verilecek ücret ve huzur haklarının tespitinde, odanın esnaf ve sanatkârlar bilgi sisteminde kayıtlı aktif üye sayısı dikkate alınacaktır.
2) Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları yönetim, denetim kurulu başkanlığı ve üyeliğine seçilmek için arana eğitim şartları nelerdir?
- Genel kurul üyelerinin esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarına genel başkan, başkan ve yönetim, denetim, disiplin kurulu üyesi olarak seçilebilmeleri için;
- Denetim Kurulu üyeliği için en az lise, bu şartı taşıyan üye bulunmadığı takdirde sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul mezunu olmak;
- Disiplin Kurulu üyeliği için en az lise mezunu olmak;
- Yönetim Kurulu üyeliği için ise en az ilkokul mezunu olmak gereklidir.
- Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşlarının Genel Kurul Toplantıları ve Bu Toplantılarda Bulundurulacak Bakanlık Temsilcileri veya Hükümet Komiserleri Yönetmeliğinin, Genel kurul üyelerinin esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarına genel başkan, başkan ve yönetim, denetim, disiplin kurullarına üye olarak seçilebilmelerini düzenleyen 12 nci maddesinin (b) bendinde aynen;
- “(…) kesintisiz en az iki yıldır odaya kayıtlı olmak ve halen çalışıyor bulunmak.” hükmü yer almaktadır. Bu şart yeni kurulan odalarda aranmaz.
- Türk Ceza Kanunu’nun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile, Kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle,
- Devletin güvenliğine karşı suçlardan,
- Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan,
- Zimmet, İrtikâp, Rüşvet, Hırsızlık suçundan,
- Dolandırıcılık, Sahtecilik suçundan, Güveni kötüye kullanma suçundan, Hileli iflas suçundan,
- İhaleye fesat karıştırma suçundan, Edimin ifasına fesat karıştırma suçundan, Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçundan,
- Kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak gerekmektedir.
5) Temsilci görevlendirilmesi ve temsilci istemede usul nedir?
- Konfederasyon ve federasyon toplantılarına Genel Müdürlük, birlik ve oda toplantılarına Valilik (Ticaret İl Müdürlüğü) tarafından temsilci görevlendirilir.
- Genel Müdürlük, gerekli görülmesi halinde birlik ve oda toplantılarına temsilci görevlendirebilir; bu halde, durum ilgili valilik ile esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşuna bildirilir.
- Bakanlık veya valilik tarafından temsilci tayin edilebilmesi için temsilci tayin talebini kapsayan müracaatın toplantı tarihinden en az on beş gün önce yetkili makama (Genel Müdürlük/Valilik-Ticaret İl Müdürlüğü) yazılı olarak yapılması,
- Müracaata toplantı tarihine ait gazetenin, gazete yayınlanmıyor ise o yer örf ve adetlerine göre yapılan ilana ait belgenin ve genel kurul toplantısı yapılmasına ait kararın eklenmesi gerekir.
- İlçe seçim kurulu başkanı hâkime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine, 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslara göre tavan gösterge üzerinden ücret ödenir. Bu ve diğer seçim giderleri genel kurulu yapan esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşu tarafından karşılanır.
- Temsilcilerin her birine ve her toplantı için ayrı ayrı olmak üzere iş günlerinde brüt asgari ücretin onda biri günlük ücret net ödenir.
- İş günü dışında kalan tatil ve resmi bayram günlerine rastlayan diğer tatil günlerinde toplantı yapılması halinde, günlük ücret %50 (yüzde elli) arttırılarak ödenir.
- Temsilcilere ödenecek ücret ve ücretle ilgili tahakkuk edecek vergiler görevlendirmenin yazılı olarak bildirilmesinden sonraki üç iş günü içinde ilgili esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşu tarafından ilgili muhasebe birimi hesabına yatırılır.
- Seçim Kurulu herhangi bir sebeple seçimi durdurduğu veyahut seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya Kanuna aykırı uygulama nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, ilgililer bu karara, tebliğ tarihinden itibaren üç iş günü içinde il seçim kuruluna itiraz edebilirler.
- İl / İlçe seçim kurulu en geç iki iş günü içinde itirazı inceler ve kesin olarak karara bağlar.
- İptal kararının kesinleşmesi üzerine hâkim, bir aydan az ve iki aydan fazla bir süre içinde olmamak üzere seçimin yenileneceği Pazar gününü tespit ederek ilgililere ve Bakanlığa bildirir.
- Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ile Kanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.
- Seçimlerin tamamının iptali halinde, seçimler yenileninceye kadar geçen sürede yönetim kurulu görevini yapmak üzere odalara birlik, birlik ve federasyonlara Konfederasyon tarafından, genel kurul üyeleri arasından üç kişilik bir kurul atanır. Kurul, seçimler yapılıncaya kadar oda/birlik/federasyonun günlük rutin nitelikteki iş ve işlemlerini yerine getirir.
- 5362 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin ilgili fıkralarında konu düzenlenmiştir. Buna göre, ilan süresi 7 gün olup, itirazların bu sürede yapılması ve itirazların hâkim tarafından incelenerek iki gün içerisinde kesin olarak karara bağlanması gerekmektedir. Söz konusu maddede, askı listeleriyle ilgili olarak ilçe seçim kurulu başkanı hâkimin vermiş olduğu kararlara karşı bir üst kurula itiraz edilebileceği yolunda başkaca bir hükme yer verilmediğinden, hâkimin vermiş olduğu karar kesindir.
- İtirazlar seçimlerin yapıldığı tarihi takip eden 2 gün içerisinde, ilçe seçim kurulu başkanlığına yazılı olarak yapılır.
- İtirazlar ilçe seçim kurulu başkanı hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
11) Genel kurul toplantılarında karar nisabı nedir?
- Genel kurul toplantılarında kararlar toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile alınır. Ancak, fesih konusunda karar alınabilmesi için fesihle ilgili gündemde madde bulunması ve genel kurul üyelerinin üçte ikisinin, ana sözleşme değişikliği için ise konunun gündemde yer alması ve genel kurul üyelerinin yarısından fazlasının kararı zorunludur.
- Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarında denetim ve disiplin kurulu üyeliği bulunanların, aynı kuruluşun yönetim kurulunda görev almaları yasaktır.
- Bu kişilerin eşleri, üstsoy, altsoy ve ikinci derecedeki kan hısımlarının da, görev aldığı kuruluşun yönetim, denetim ve disiplin kurullarında aynı dönemde görev almaları yasaktır. Bu kişiler, odalarda birden fazla yetkili organ üyeliği görevi alamazlar.
- Farklı mesleklerde faaliyet göstermelerinden dolayı birden fazla odaya kaydı olan esnaf ve sanatkârlar ancak bir odanın yönetim veya denetim kurulunda görev alabilirler.
- Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarından herhangi birisinde yönetim, denetim veya disiplin kurulu üyeliği bulunanlar, diğer esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının (birlik, federasyon, konfederasyon) yönetim, denetim veya disiplin kurullarının en fazla ikisinde daha üye olarak yer alabilirler.
- Bu kişiler uhdelerinde üç görevden ziyade üyelik bulunduramazlar.
- Aynı kişi, aynı dönemde birlik ve federasyon başkanı olamaz.
16) Aylık ücretler ve huzur haklarının miktarı nasıl belirlenir?
Aylık ücret ve huzur hakları esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının genel kurullarınca belirlenir. Yönetim kurulu başkanlarına;
Odalarda;
- Üye sayısı 100-500 olan odalarda bir asgari ücret,
- 501-1500 olan odalarda asgari ücretin iki katı,
- 1501-3000 olan odalarda asgari ücretin üç katı,
- 3001-10000 olan odalarda asgari ücretin dört katı,
- 10001 ve daha fazla üyesi olan odalarda asgari ücretin beş katı,
- Üye oda sayısı 25'e kadar olanlarda asgari ücretin üç katı,
- 26-50 olanlarda asgari ücretin dört katı,
- 51-100 olanlarda asgari ücretin beş katı,
- 101-150 olanlarda asgari ücretin altı katı,
- 151 ve daha fazla olanlarda asgari ücretin yedi katı,
- Yönetim kurulu başkan vekillerine, yönetim kurulu başkanı için belirlenen aylık ücretin 2/4’si, denetim kurulu üyelerine 1/4’i; disiplin kurulu üyelerine yine 1/4’i aylık tavan ücret olarak belirlenebilir.
- Aylık ücret almayan yönetim kurulu üyelerine katıldıkları toplantı başına, yönetim kurulu başkanı için belirlenen ücretin 1/5'i huzur hakkı olarak belirlenir.
- Bu ücretler asgari ücretin brüt tutarı üzerinden net olarak ödenir.
- Genel kurul kararı ile Kanunla tespit olunan ücretlerin altında aylık ücret ve huzur hakkı tespit edilebilir.
- Genel kurul kararı ile bu oranın altında huzur hakkı tespit edilebilir.
- Aylık ücretler, huzur haklarının meslek kuruluşunun genel kurulunca belirlenmesi gerekmekte olup bu yetki yönetim kuruluna devredilemez.
- Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarında birden fazla organda görevli olanlar, bu görevlerine ait ücretlerden yalnızca yüksek olanı alırlar.
21) Genel kurul toplantısına katılım nasıl olur?
- Genel kurul üyelerinin toplantıya bizzat katılmaları gerekli olup, vekâlet kabul edilmez. Genel kurul üyelerinden birden fazla temsil hakkı olanların, her temsil hakları için ayrı oy hakkı vardır.
- Organ üyeleri, meslek kuruluşları iştiraklerinden en fazla birinden ücret alabilirler.
- Aynı meslek kuruluşundan aylık ücret alanlara, huzur hakkı ödenmez.
- Unvan değişikliği talebine ilişkin yönetim kurulu kararı beş adet onaylı tadil metni bağlı bulunulan birliğe gönderilir. Birlik, unvan değişikliği talebini kendi görüşü ile birlikte on gün içerisinde Esnaf ve Sanatkar Koop Genel Müdürlüğe bildirir. Birliğin bu sürede talebi iletmemesi halinde oda, doğrudan Genel Müdürlüğe başvurabilir. Genel Müdürlük, unvan değişikliğine ilişkin talebi, bir ay içerisinde değerlendirir. Unvan değişikliği, ön iznin alındığı tarihten itibaren 6 ay içinde yapılacak genel kurul toplantısında karara bağlanır, aksi takdirde ön izin geçerliliğini yitirir. Unvan değişikliği, genel kurulun gündeminde yer alır ve üyelerin bilgisine sunulur. İlan edilen gündemde yer almadıkça genel kurul üyelerinin teklifi olsa dahi unvan değişikliği genel kurulda görüşülemez. Unvan değişikliğinin kabulü için genel kurul toplantısına katılacaklar listesinde yer alan üyelerin yarısından fazlasının kararı gerekir.
- Unvanın, genel kurul toplantı nisabının sağlanamaması veya karar nisaplarına uygun olarak kabul edilmemesi nedenleriyle değiştirilememesi durumunda, daha sonra yapılacak genel kurul toplantılarında unvan değişikliğinin görüşülebilmesi için sürecin yeniden başlatılması gerekir.
- Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının yetkili organ üyelerinin yurt içi harcırahları, asgari ücretin
- 1/5'inden, yurt dışı harcırahları ise o ülke için en yüksek Devlet memuruna ödenen günlük harcırahtan fazla olamaz.
- Söz konusu raporun içeriğine dair ayrıntılar Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşlarında Denetim Kurullarının Çalışma Usulü ve Düzenlenecek Raporlar Hakkında Tebliğde düzenlenmiştir.
27) Genel kurula sunulacak yönetim kurulu faaliyet raporu nasıl hazırlanır?
- Yönetim kurulu faaliyet raporunun içeriği Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu Hakkında Tebliğde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Yönetim kurulu faaliyet raporunun dönemi ve içeriği ile rapora ilişkin genel hükümlere göre…
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ HUSUSLAR
- GENEL KURUL TOPLANTISINA İLİŞKİN YÖNETİM KURULU KARARI ALINMASI
- TOPLANTI YERİNİN TESPİTİ VE KİRA SÖZLEŞMESİ
- TOPLANTI İLANININ HAZIRLANMASI
- GENEL KURUL TOPLANTISI HAKKINDA ÜST KURULUŞA YAZILI OLARAK BİLGİ VERİLMESİ
- BAKANLIK TEMSİLCİSİ/HÜKÜMET KOMİSERİ TALEBİNİN YAZILI OLARAK YAPILMASI
- İLÇE SEÇİM KURULU BAŞKANLIĞINA YAZILI BAŞVURU YAPILMASI
- GENEL KURUL TOPLANTISINA KATILACAKLAR (HAZİRUN) LİSTESİNİN ÜCRETİ
- MUKABİLİ ESNAF VE SANATKÂRLAR BİLGİ SİSTEMİNDEN TEMİN EDİLMESİ
- GENEL KURULA SUNULACAK RAPORLARIN HAZIRLANMASI
- TAHMİNİ BÜTÇENİN HAZIRLANMASI
- HAZİRUN LİSTESİ, FAALİYET RAPORLARI VE MUHASEBE RAPORLARININ ESNAF VE SANATKÂRLAR BİLGİ SİSTEMİNDE YAYINLANMASI HUSUSUNDA BAKANLIĞA BAŞVURU YAPILMASI
- HAZİRUN LİSTESİNİN, TOPLANTININ YAPILACAĞI YERDE, MESLEK KURULUŞUNUN MERKEZİNDE VE ESNAF VE SANATKÂRLAR BİLGİ SİSTEMİNDE 7 GÜN SÜRE İLE ASKIDA TUTULMASI
- HAZİRUN LİSTESİNİN ASKIYA ÇIKARILMASI VE ASKIDAN İNDİRİLMESİNE İLİŞKİN TUTANAK DÜZENLENMESİ
- İLÇE SEÇİM KURULU BAŞKANLIĞINA, HAZİRUN LİSTESİNİN ASKIYA ÇIKARILIP İLAN EDİLDİĞİNE İLİŞKİN YAZILI BAŞVURU YAPILMASI
- ÜST KURULUŞTAN TEMSİLCİ GÖREVLENDİRİLMESİ TALEBİ
- GÜVENLİK İÇİN MÜLKİ İDARE AMİRLİĞİNE BAŞVURU YAPILMASI
- BİRİNCİ TOPLANTIDA ÇOĞUNLUK SAĞLANAMADIĞI TAKDİRDE, TEHİR TUTANAĞININ HAZIRLANARAK İMZALANMASI
- İKİNCİ TOPLANTININ ÖNCEDEN KARARLAŞTIRILAN TARİHTE VE YERDE YAPILMASI
- OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTI TUTANAĞININ HAZIRLANMASI
- SEÇİM SONUÇLARINA İLİŞKİN MAZBATANIN İLÇE SEÇİM KURULUNDAN ALINMASI
- GENEL KURUL TOPLANTISINDAN SONRA YAPILACAK İLK YÖNETİM KURULU
- SEÇİM SONUÇLARININ, TİCARET İL MÜDÜRLÜĞÜ VE BAKANLIĞI İLE ÜST KURULUŞLARA BİLDİRİLMESİ
- ODALAR İÇİN: GENEL KURUL EVRAKININ, GENEL KURULU TAKİP EDEN 10 GÜN ÇERİSİNDE BAĞLI BULUNULAN BİRLİK VE FEDERASYONA GÖNDERİLMESİ
- BİRLİK VE FEDERASYONLAR İÇİN: GENEL KURUL EVRAKININ, GENEL KURULU TAKİP EDEN 10 GÜN İÇERİSİNDE KONFEDERASYONA GÖNDERİLMESİ…
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ SÜRELER
15 gün süresi olan
- Genel kurul toplantısının yer, tarih, saat ve gündeminin toplantıdan önce ilgili esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşunun esnaf ve sanatkârlar bilgi sistemi sayfasında yayınlanması ve gazete ilanı
- Genel kurula sunulacak raporların ilgili esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşunun esnaf ve sanatkârlar bilgi sistemi sayfasından üyelerinin bilgilerine sunulması ve ayrıca meslek kuruluşunun merkezinde incelemeye açık tutulması
- Genel kurul toplantısından bir üst kuruluşun yazılı olarak bilgilendirilmesi
- Toplantı yeri, günü, saati ve gündemi bildirilmek suretiyle Bakanlık temsilcisi veya hükümet komiseri görev talebinin Ticaret İl Müdürlüğüne yazıyla bildirilmesi
20 GÜN süresi olan
- Genel kurul üyelerini gösteren esnaf ve sanatkârlar bilgi sisteminden hazırlanmış genel kurul toplantısına katılacaklar listesi ile toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususları belirleyen bir yazının üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanlığına verilmesi